مدیر كل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست خبرداد
خلف وعده افغانستان در رهاسازی آب هیرمند به سمت ایران
به گزارش حیوان خانگی بگیر، مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست از حال ناخوش تالاب ها اطلاع داد و اظهار داشت: در صورت عدم تحقق نیاز آب محیط زیست، کانون های داخلی ریزگرد هم فعال می شوند و شاهد روزهای گرد و غباری خواهیم بود.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا آرزو اشرفی زاده در نشست خبری که امروز(۳۱ مردادماه) به مناسبت هفته دولت با حضور معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان محیط زیست در اداره کل محیط زیست استان تهران برگزار شد، در رابطه با چالش های تالاب های کشور اظهار داشت: تالاب ها با توجه به این که در پایان حوزه های آبخیز هستند متاثر از اقداماتی که در حوزه آبخیز اتفاق می افتد، قرار می گیرند. امروزه وضعیت خیلی از تالاب ها خوب نیست و ناخوش احوال هستند، این بعنوان یک شاخص عملکردی در نحوه مدیریت حوضه آبریز ی تواند باشد؛ نه فقط در مدیریت آب بلکه در مواردی مانند اتفاقات نامناسب رخ داده در آبخیزداری بالادست و جنگل تراشی ها که منجر به رسوب در تالاب ها در پایین دست می شود. اگر مدیریت صحیح منابع آب اتفاق نمی افتد، از بعد کمی و کیفی تأثیر مستقیم خویش را در کیفیت و کمیت آب تالاب ها دارد. این یک اصل است نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا و بعنوان یک شاخص عملکردی کل سیستم است.
وی اضافه کرد: نبود توجه کافی و کامل به سیاست های کلان در راهبردها و اقدامات صورت گرفته در تمام سطوح از سطوح سیاست گذاری های کلان گرفته تا جوامع محلی و اقداماتی که انجام می دهند، نمود خویش را در تالاب نشان داده است. این که انتظار داشته باشیم فقط سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی و به صورت بخشی وضعیت تالاب ها را به صورت کامل بهبود ببخشد، با عنایت به این اصل اساسی که تالاب به آب وابسته است، امکان پذیر نیست. در واقع وضعیت تالاب ها عملکرد کل سیستم در مدیریت منابع آبی را نشان داده است. در نتیجه نیازمند اتخاذ تصمیمات فوری و تغییر برخی رویکردها هستیم. در برنامه هفتم برپایه صدمه شناسی های انجام شده، پیشنهادهایی عرضه شده است. صدمه شناسی هایی که در برنامه توسعه قبلی داشتیم، بخشی نگری هایی بوده که در مدیریت منابع آب صورت گرفته است.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در جلساتی که در سطوح مختلف در مجلس شورای اسلامی و شورایعالی امنیت برای سیاست های کلان برنامه هفتم درحال برگزاری است، این مورد را مطرح کردیم که باید حتما به مقوله آب به صورت فرابخش نگاه شود.
اشرفی زاده اشاره کرد: آب مورد نیاز تالاب ها تبدیل به مبحثی عمومی در سالهای اخیر شده است. عملیاتی کردن این مورد و این که نمود و ظهور پیدا کند و تأمین حق آبه نیازمند سیاست های کلان است و از بخشی نگری ها باید خودداری شود.
وی افزود: بزرگترین مصرف آبی کشور در بخش کشاورزی است و باوجود این که بر مبنای قانون وظیفه تأمین حق آبه تالاب ها بر عهده وزارت نیرو است اما به سبب بخشی نگری، سهم عمده آب به کشاورزی اختصاص می یابد. بنا بر این باید حتما هماهنگی بیشتری دراین زمینه صورت بگیرد. امیدواریم این امر در پیشنهادات عرضه شده و سیاست های کلان و نگاهی هایی مانند تغییرات الگوی کشت، مدیریت بهینه مصرف آب و افزایش بهره وری آب تحقق پیدا کند چونکه هم اکنون در حوزه اب سیاست های ضد و نقیضی وجود دارد که باعث محقق نشدن اهداف پیشبینی شده می شود و امیدواریم با اجرای برنامه های فرابخشی میان مدت وبلند مدت شاهد اوضاع بهتری باشیم.
وی اضافه کرد: با عنایت به خشکسالی و تغییر اقلیم، یک و نیم میلیون هکتار از تالاب ها غبارخیز شده اند و ۵۵ درصد آنها پتانسیل غبارخیزی بالایی دارند که در برنامه کوتاه مدت حداقل ها و هدایت صحیح سیلاب ها و منابع آب موجود باید تامین گردد تا شاهد خیزش ریزگردها و فعال شدن کانون های داخلی گرد و غبار نباشیم. کانون هایی که تابحال در حوزه ریزگردها داشته ایم از کانون های خارجی بوده اند اما در صورت عدم تحقق نیاز آب محیط زیست داخلی به علل مختلف کانون های داخلی ریزگرد هم فعال می شوند و شاهد روزهای گرد و غباری خواهیم بود.
اشرفی زاده افزود: در چهار محور اقدامات مدیریتی برای تالاب های کشور انجام شده است؛ محوری اصلی آب و تأمین نیاز آب محیط زیستی تالاب هاست. بر مبنای رویکرد وزارت نیرو و صدمه شناسی ها و مطالعات انجام شده مطالباتی را در سطح حوزه آبخیز و عملیاتی شدن آنها پیگیری می نماییم. تمام دستگاههای متولی بعنوان اسناد بالادستی سیاست های کلی نظام ابلاغی از مقام معظم رهبری را سرلوحه کار خود قرار داده اند که سازمان حفاظت محیط زیست هم از این مورد مستثنی نیست. روز گذشته با وزارت نیرو جلسه داشتیم و امیدواریم در این زمینه به نتایج خوبی برسیم.
وی افزود: باتوجه به این که تالاب ها متاثر از حوزه های آبخیز هستند، نگاهی که سازمان حفاظت محیط زیست در این جهت دارد رویکرد حوضه ای و مدیریت زیست بومی با مشارکت کلیه ذینفعان و جوامع محلی است. خوشبختانه برنامه های مدیریت زیست بومی برای تالاب های کشور تهیه شده و نظارت بر آن در سطوح عالی مطابق قانون قرار داده شده است و پیگیر هستیم.
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: در همین راستا در عالی ترین سطح کشور آیین نامه قانون تالاب ها، ستاد هماهنگی و مدیریت تالاب های کشور را مصوب کرده که وزرای مرتبط داخل حوزه های آبخیز همگی عضو آن هستند و تا به امروز پنج جلسه آن تشکیل شده است که آخرین جلسه در اردیبهشت ماه برگزار شد و برنامه های خوبی را در این ستاد مصوب کرده ایم. روز گذشته هم کارگاه تخصصی را در این ستاد داشتیم چون تمام برنامه های مصوب در ستاد هماهنگی و مدیریت تالاب های کشور ابتدا در کارگروه های تخصصی با حضور اعضای دستگاه ها و وزارت خانه های مختلف بررسی می شود.
وی اضافه کرد: پایش ها از دیگر مواردی است که در مبحث تالاب ها دارای اهمیت است که برنامه عدیده ای برای آن با عنایت به اهمیت این مورد داریم و در سه محور کمی و کیفی و اکولوژیک و با بهره گیری از آخرین ابزارها به انجام می رسد و برنامه ریزی های خوبی در این پایش ها صورت می گیرد.
اشرفی زاده خاطرنشان کرد: تکمیل کارهای قبلی و سامانه پیشبینی از دیگر اقدامات سازمان است.
وی اضافه کرد: از محورهای دیگر میتوان به اقدامات اجرایی اشاره نمود که با کمک ادارات کل استانی در مورد تک تک تالاب ها صورت می گیرد و با بهره گیری از اعتبارات محدود پیگیری می نماییم و تلاش در اجرای آن برای احیای تالاب های کشور داریم.
اشرفی زاده افزود: رویکرد اصلی ما پیگیری اجرایی شدن سند راهبردها و حفاظت و احیای تالاب ها است که در افق ۱۴۰۵ این را برنامه ریزی کرده ایم.
مسیر آب هیرمند باردیگر منحرف شد
مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه ضمن اشاره به انحراف آب رود هیرمند اظهار داشت: افغانستان در دو هفته گذشته قول داده بود که دیگر هیچ انحراف آبی از مسیر طبیعی رود هیرمند از بند کمال خان به سمت گودزره نداشته باشد اما تصاویر ماهواره ای نشان داده است که انحراف آب برای بار دوم در حال انجام می باشد.
وی ضمن اشاره به آخرین وضعیت تالاب هامون و اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست برای تأمین حق آبه این تالاب توضیح داد: هامون یکی از تالاب های مهم مرزی کشور است که یک سوم آن در کشور افغانستان قرار دارد. طرح بین المللی هامون در بخش داخلی ایران بخصوص در بحث معیشت مردم درحال پیگیری و کارهای خوبی انجام شده است، در بخش مذاکرات بین المللی هم از سالهای قبل گفت و گوهایی با کشور افغانستان در دولت های مختلف انجام شده است.
وی اضافه کرد: در دولت جدید افغانستان، ادامه اقداماتی که از سالهای قبل در زمینه کنترل آب های بالادست در کشور افغانستان صورت می گرفت با همان رویکرد و با شدت بیشتری ادامه دارد و این اتفاق منجر به این شد که در سال قبل آبی از حوضه هیرمند وارد تالاب هامون نشود. کنترل منابع در رودخانه های ورودی به تالاب هامون که حدودا بالای ۹۸ درصد آب تالاب وابسته به منابع آب کشور افغانستان است، در حال انجام می باشد. در این شرایط ما مکاتبات زیادی را با وزارت امور خارجه و وزارت نیرو دراین زمینه انجام داده ایم.
اشرفی زاده افزود: در سال قبل شاهد انحراف آب از مسیر طبیعی رودخانه هیرمند به سمت گودزره بوده ایم که با این اقدام هیچ گونه ملاحظات زیستی بین المللی و قواعد بین المللی و حسن همجواری دو کشور رعایت نشد و در نهایت آبی از این حوضه وارد کشور ما نشد و در تأمین آب آشامیدنی هم گرفتار مشکل شدیم. این مورد در مذاکرات اخیر وزارت نیرو دنبال شده است.
وی اضافه کرد: وزیر نیرو بعنوان نماینده ایران مبحث را پیگیری کرد و کشور افغانستان در دو هفته گذشته قول داده بود که دیگر هیچ انحراف آبی از مسیر طبیعی رود هیرمند از بند کمال خان به سمت گود زره نداشته باشد اما تصاویر ماهواره ای طی امروز موید اینست که انحراف آب برای دومین سال در حال انجام می باشد. اگر این اتفاق بیفتد، عدم رعایت حسن همجواری دو کشور را ثابت می کند و وضعیت تأمین حق آبه تالاب هامون بدتر می شود و مردم کشور افغانستان هم از ریزگردهایی ناشی از تالاب هامون، متضرر خواهند شد.
اشرفی زاده اشاره کرد: تالاب هامون مسئله ملی است و حتما باید واکنش مناسبی داشته باشیم. مطالبه گری سازمان محیط زیست همواره بر این اساس بوده که حق آبه باید مسیر طبیعی خویش را طی نماید. ابزار ما وزارت امور خارجه و وزارت نیرو است چونکه در غیر اینصورت سازمان محیط زیست به تنهایی قادر به حل مبحث نخواهد بود و حتما عزم منطقه ای بین دو کشور را می طلبد.
وی در پاسخ به پرسش ایسنا در رابطه با تأثیر بارش های اخیر بر وضعیت تالاب ها اظهارکرد: بارش های اخیر در حوضه های محدودی بود. در بعضی حوضه ها آب زیادی وارد نشد اما برخی تالاب ها تا حدی آبگیری شدند. بعنوان مثال تالاب جازموریان تا حد خوبی آبگیری شد و الان ۲۵ درصد از سطح آن آب دار است تا حدودی هم تالاب بختگان و ۶۰ تا ۷۰ درصد هم تالاب حله آبگیری شد اما با عنایت به گرم بودن هوا و تبخیر بالا شاید این شرایط چندان دوام نداشته باشد. بقیه تالاب ها هم چندان آبگیری نشده اند.
اشرفی زاده در انتها خاطرنشان کرد: سازمان محیط زیست هر ۱۴ روز یکبار تالاب ها را رصد می کند و از آخرین وضعیت آنها آگاه می شود. بر این اساس بررسی ها نشان داد که تالاب های استان قم همچون تالاب حوض سلطان و تالاب مره هم جریان سیلاب های اخیر تا حدودی آبگیری شد اما قطعا کافی نیست.
منبع: getpet.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب