آب که دوتا شد، خاک شور می شود
حیوان خانگی بگیر: در سالهای قبل با افزایش مصرف آب شور و ترکیب شدن آن با آب شیرین در زمینه کشاورزی، خیلی از اراضی زراعی تبدیل به شوره زار شده اند. یک عضو هیئت علمی مرکز ملی تحقیقات شوری خاک در نشست روز جهانی خاک با اشاره به چالش هایی که شوری خاک برای محیط زیست به وجود می آورد از علل وقوع این پدیده و راه های مقابله با آن می گوید.
به گزارش حیوان خانگی بگیر به نقل از ایسنا یوسف هاشمی نژاد در نشست روز جهانی خاک که امروز برگزار شد، با اشاره چالش ها و راهبردهای بهره برداری از خاک شور اشاره کرد: خاک شور، خاکی نیست که به کلی غیرقابل استفاده باشد و می توان از آن با روش های جدید استفاده نمود. این خاک ها جزو منابع ما هستند و باید از آنها بهره برداری شود. در گذشته تصور می شد خاک شور تنها موجب اثر اسمزی و سمیت می شود اما امروزه دیدگاه های جدیدی وجود دارد. خاک شور تنوع زیستی خاک را می کاهد و حتی در مناطقی موجب ایجاد چالش های اجتماعی و زیست محیطی مانند فقر و ریزگرد شده است. همه این ها ناشی از شورشدن خاک است.
وی اضافه کرد: در کشورهایی مانند عربستان و ایران، ۵۰ درصد از اراضی تحت آبیاری، شور هستند. هزینه ای که شوری بر اقتصاد محیط زیست و کشاورزی وارد می کند، سالانه یک میلیارد دلار است.
هاشمی نژاد با اشاره به دلیلهای شوری خاک افزود: عوامل شوری خاک به دو دسته طبیعی و انسانی تقسیم می شوند. آبیاری نادرست و زهکشی نامناسب تاثیر زیادی روی شوری خاک دارند. عمده آب هایی که مشکل شوری دارند و بطور مستقیم سبب شوری خاک می شوند، در فلات مرکزی ایران قرار دارند. آبی که کیفیت نامناسب دارد مشکل شوری را تشدید می کند. علل شور شدن آب های زیرزمینی و سطحی نیز استفاده نامناسب از منابع آب و عبور آنها از گنبدهای نمکی است. متاسفانه آمارها، روند افزایش شوری آب در کشور را نشان می دهند و این چالشی جدی برای کشور است.
وی با اشاره به جایگاه نگران کننده ایران در موضوع شوری خاک افزود: عمده استانهای فلات مرکزی ایران با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و هم اکنون بیش از ۱۰ استان در کشور ما، شوری آب ۱۰ سی سی بر متر مکعب دارند. در خراسان سالانه ۲۰۰۰ تن نمک به سبب آبیاری به خاک اضافه می شود. این مساله بسیار خطرناکست. از لحاظ شوری خاک نیز ما در سطح کشورهایی مانند عربستان سعودی قرار داریم که بسیار نگران کننده است. ما از لحاظ شوری در قاره آسیا بعد از کشور چین در مقام دوم هستیم.
هاشمی نژاد ضمن پیش بینی وضعیت شوری خاک کشور در آینده اظهار داشت: بیش از ۵۵ میلیون هکتار از مساحت خاک ما شور است و این خاک در مناطقی است که آب های شور هم آنجا قرار دارند البته نباید از تاثیر تغییرات اقلیمی بر شوری خاک چشم پوشی کرد. نمودارهای تغییر اقلیم نشان دهنده شوری بیش از پیش خاک در فلات مرکزی ایران تا سال ۲۰۷۰ هستند همین طور شورشدن ثانویه نیز سبب می شود کیفیت آب اراضی کشاورزی کاهش پیدا کند.
وی با اشاره به روش های مدیریت شوری خاک افزود: برای مدیریت شوری، مراکز تحقیقاتی زیادی در دنیا به وجود آمده اند. این مراکز با نقاطی که از خاک شوری برخوردار می باشند متناسب هستند. این مراکز تحقیقاتی اکنون در دبی، استرالیا، ایران، ایالات متحده، هند و... قرار دارند. در آسیای میانه نیز فائو این نقش را بر عهده گرفته است.
این عضو مرکز ملی شوری خاک اضافه کرد: راهکارهای مقابله با این چالش، در دو دسته قرار می گیرند؛ راهکارهای مدیریت شوری هزینه بالایی دارند و در مقیاس کوچک قابل استفاده هستند این در حالیست که راهکارهای کنارآمدن با مشکل شوری کم هزینه تر هستند و کارایی بیشتری دارند. یکی از این روش ها روش «شور ورزی» است که بتازگی مطرح گردیده است. در این روش کشت گیاهانی که با محیط شور سازگارند در دستور کار قرار می گیرد.
هاشمی نژاد در آخر ضمن تشریح اقدامات مرکزملی شوری خاک برای مقابله با این چالش اظهار داشت: مرکز ملی تحقیقات شوری خاک در سالهای قبل اهتمام کرده است دستورالعمل های آبیاری را تهیه نماید همین طور بانک اطلاعاتی مناسبی از خاک های شور گردآوری کند. روش های بهینه آبیاری مانند آبیاری تحت فشار و قطره ای نیز در این مرکز بررسی شده است همین طور استفاده از کودها و مواد اصلاح کننده در امتداد حاصخیزی خاک در دستور کار قرار گرفته است.
منبع: حیوان خانگی بگیر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب